Osoby, które z racji wieku lub niepełnosprawności nie mogą samodzielnie udać się w dniu wyborów do lokalu wyborczego mogą zgłosić chęć głosowania przez pełnomocnika.
1. Kto może głosować przez pełnomocnika?
Głosować przez pełnomocnika mogą osoby, które najpóźniej w dniu głosowania ukończą 60 lat. Z możliwości tej mogą skorzystać także osoby, które mają orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, w tym także wyborcy posiadający orzeczenie organu rentowego o:
- całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji;
- całkowitej niezdolności do pracy;
- niezdolności do samodzielnej egzystencji;
- orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidów;
- orzeczenie o zaliczeniu do II grupy inwalidów,
a także osoby о stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny.
Nie mogą głosować przez pełnomocnika osoby przebywające w:
- zakładach opieki zdrowotnej,
- domach pomocy społecznej,
- zakładach karnych i aresztach śledczych oraz ich oddziałach zewnętrznych,
- wyborcy głosujący korespondencyjnie.
2. Kto może być pełnomocnikiem?
Pełnomocnikiem może być osoba posiadająca prawo wybierania.
Pełnomocnictwo można przyjąć tylko od jednej osoby.
Pełnomocnictwo można przyjąć od dwóch osób, jeżeli co najmniej jedną z nich jest wstępny (ojciec, matka, dziadek, babka, itd.), zstępny (syn, córka, wnuk, wnuczka, itd.), małżonek, brat, siostra lub osoba pozostająca w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli
w stosunku do pełnomocnika.
Pełnomocnikiem nie może być:
- osoba wchodząca w skład obwodowej komisji wyborczej właściwej dla obwodu głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania,
- mężowie zaufania,
- obserwatorzy społeczni,
- kandydaci w danych wyborach.
3. Jak zgłosić zamiar głosowania przez pełnomocnika?
Jeżeli chcesz udzielić pełnomocnictwa do głosowania w Twoim imieniu, musisz złożyć wniosek o sporządzenie pełnomocnictwa do Burmistrza Czarnej Białostockiej. Wniosek powinieneś złożyć najpóźniej w 9. dniu przed dniem wyborów, czyli do 9 maja 2025 r.
Do wniosku należy dołączyć:
- pisemną zgodę osoby, która będzie Twoim pełnomocnikiem, że przyjmuje pełnomocnictwo;
- kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności, jeżeli w dniu głosowania nie będziesz miał ukończonych 60 lat.
Wzór wniosku oraz zgoda na przyjęcie pełnomocnictwa - załączniki nr 1 i 2
Przed pierwszym głosowaniem akt pełnomocnictwa sporządza się odrębnie na pierwsze głosowanie (tzw. I turę) oraz na ponowne głosowanie (tzw. II turę), jeżeli będzie ono przeprowadzane. Natomiast wyborca, który nie złożył wniosku o sporządzenie aktu pełnomocnictwa przed pierwszym głosowaniem, może po dniu pierwszego głosowania złożyć wniosek o sporządzenie aktu pełnomocnictwa, najpóźniej w 9. dniu przed dniem głosowania tj. do dnia 23 maja 2025 r.
4.W jaki sposób sporządzany jest akt pełnomocnictwa?
Akt pełnomocnictwa zostanie sporządzony w miejscu Twojego zamieszkania lub w innym miejscu na terenie gminy, jeżeli o to poprosisz. Akt ten zostanie sporządzony przed pracownikiem urzędu upoważnionym do sporządzania aktów pełnomocnictwa do głosowania.
5. Czy można cofnąć udzielone pełnomocnictwo?
Masz prawo cofnąć pełnomocnictwo:
- jeżeli zagłosujesz osobiście, a Twój pełnomocnik nie zagłosował przed Tobą. Twoje głosowanie osobiste automatycznie unieważnia pełnomocnictwo,
- jeżeli złożysz stosowne oświadczenie:
- burmistrzowi najpóźniej na 2 dni przed dniem wyborów,
- właściwej obwodowej komisji wyborczej w dniu głosowania, jeśli Twój pełnomocnik nie zagłosował wcześniej.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego
- Ustawa z dnia 5 stycznia 2011r. Kodeks wyborczy